Zawartość
- Charakterystyka przywództwa sytuacyjnego
- Pozytywne aspekty przywództwa sytuacyjnego
- Wady przywództwa sytuacyjnego
- Współczesna teoria przywództwa
Teoria przywództwa sytuacyjnego zachęca liderów do dostosowywania swojego stylu przywództwa w oparciu o trudność zadania i dojrzałość członka zespołu. Relacje odgrywają kluczową rolę. W modelu sytuacyjnym przywództwa Herseya-Blancharda „dojrzałość” odnosi się do dojrzałości psychologicznej i zawodowej przy założeniu, że poziom umiejętności w pracy odpowiada dojrzałości psychologicznej. Zasada ta wywołała dyskusje na temat zalet i wad przywództwa sytuacyjnego.
Charakterystyka przywództwa sytuacyjnego
Hersey i Blanchard bronią czterech stylów przywództwa: determinacji / kierowania, przekonywania / kierowania, uczestniczenia / kierowania i delegowania / obserwacji. Style te reprezentują spadek poziomów dowodzenia przywódcy i wzrost koncentracji na relacjach przywódca-podwładny. Proces zaczyna się od całkowitego skierowania uwagi na działanie przygotowania, a następnie kierowania, dzielenia się procesem decyzyjnym i umożliwienia podwładnym tworzenia rozwiązań problemów zidentyfikowanych przez lidera. Liderzy przechodzą od jednego stylu do drugiego w zależności od sytuacji, zadań i dojrzałości podwładnego.
Pozytywne aspekty przywództwa sytuacyjnego
Zaletą przywództwa sytuacyjnego jest łatwość obsługi i prostota. Metoda ta uznaje potrzebę elastyczności przywództwa oraz wagę pracowników jako wyznacznika zachowania lidera. Ma również intuicyjny wygląd.
Wady przywództwa sytuacyjnego
Na sytuacyjny model przywództwa wpływa kultura amerykańska, która zaniedbuje sposób, w jaki inne kultury komunikują się i nadają priorytet wartościom, takim jak indywidualizm i rodzina. Model ten może również ignorować różnice między kobietami na stanowiskach kierowniczych, które zwykle mają przyjazny styl, a menedżerami, którzy opierają się na zadaniowym stylu zarządzania. Przywództwo sytuacyjne może spowodować, że przywódcy odwrócą się od długoterminowych strategii, symboli, struktur lub polityk. Krytycy przywództwa sytuacyjnego wskazują na trudność w zdefiniowaniu i kwantyfikowaniu dojrzałości, kto powinien ją oceniać oraz tendencję do zakładania, że dojrzałość zawodowa odpowiada dojrzałości emocjonalnej. Hersey i Blanchard definiują dojrzałość zawodową jako „zdolność do wzięcia odpowiedzialności”, ale nie stanowią wiarygodnego źródła uzasadniającego tę definicję. Model ten koncentruje się na dojrzałości pracowników jako kluczowym wyznaczniku koncentracji lidera na zadaniach wykraczających poza relacje. Ta perspektywa jest w konflikcie z innymi modelami przywództwa, które uwzględniają liczne czynniki sytuacyjne jako determinanty różnych zachowań lidera, takie jak wsparcie i wskazówki, partycypacja i koncentracja na wynikach pracowników. W pozostałych modelach do czynników sytuacyjnych zalicza się relacje między liderami a ich podwładnymi, wpływ stanowiska oraz strukturę zadania. Model Herseya-Blancharda ignoruje również relacje międzyludzkie w grupach roboczych, które mogą mieć negatywny wpływ na wyniki.
Współczesna teoria przywództwa
W zglobalizowanym świecie, w którym tempo zmian rośnie, modele przywództwa nadal ewoluują w kierunku stylów zespołowych, wzmocnienia pozycji pracowników i ciągłego uczenia się. Relacje między liderami a pracownikami nadal odgrywają znaczącą rolę w skuteczności i wynikach wykonanej pracy. Oprócz relacji, zadań i wyników, inne czynniki, takie jak odpowiedzialne i etyczne sprawowanie władzy, stały się tematami dyskusji na temat skutecznego przywództwa.